Enter your keyword

Phân loại, nguyên nhân và các yếu tố nguy cơ bệnh đột quỵ não (tai biến mạch máu não)

Phân loại, nguyên nhân và các yếu tố nguy cơ bệnh đột quỵ não (tai biến mạch máu não)

Đại cương

Đột quỵ nãotai biến mạch máu não là hai tên gọi của một tình trạng tổn thương não cấp tính do mạch máu.

– Đột quỵ não (Stroke) được sử dụng ngày càng nhiều để thay thế thuật ngữ “Tai biến mạch máu não”.

– Đột quỵ não là nguyên nhân gây tử vong đứng hàng thứ ba sau các bệnh tim mạch và ung thư. Các trường hợp đột quỵ não sống sót cũng có nguy cơ di chứng cao và là gánh nặng lớn cho xã hội và gia đình.

– Để điều trị hiệu quả đột quỵ não, cần có sự phối hợp nhịp nhàng nhiều chuyên khoa: hồi sức nội khoa – phẫu thuật thần kinh – chẩn đoán hình ảnh và x-quang can thiệp- phục hồi chức năng.

Đột quỵ não do xuất huyết và tắc mạch máu não

Phân loại đột quỵ não trên lâm sàng

Đột quỵ não gồm hai loại chính, khác nhau về tổn thương, nguyên nhân và điều trị, đó là: đột quỵ thiếu máu và đột quỵ chảy máu. Trong đó:

Đột quỵ thiếu máu

Chiếm 75-80% số bệnh nhân đột quỵ não và gồm có:

+ Huyết khối động mạch não.

+ Tắc mạch não.

+ Hội chứng lỗ khuyết.

Đột quỵ chảy máu

Chiếm 20-25% số bệnh nhân đột quỵ não và gồm có:

+ Chảy máu não

+ Chảy máu màng não

Nguyên nhân và các yếu tố nguy cơ đột quỵ não

Nguyên nhân và các yếu tố nguy cơ: có thể được chia thành hai nhóm

Nhóm các yếu tố không thể tác động thay đổi được

– Tuổi cao, giới tính nam, chủng tộc, yếu tố gia đình hoặc di truyền…

– Các đặc điểm của các yếu tố nguy cơ nhóm này như sau:

+ Giới: nam mắc bệnh nhiều hơn nữ trong mọi nhóm tuổi (tỷ lệ Nam/Nữ là 2,2/1).

+ Chủng tộc: người da đen có tỷ lệ mắc đột quỵ cao nhất sau đó đến người da vàng và cuối cùng là người da trắng.

+ Khu vực địa lý: Cư dân Châu Á mắc bệnh nhiều hơn Đông Âu, tỷ lệ mắc bệnh thấp hơn cả là ở các cư dân Tây Âu và Bắc Mỹ. Dân thành phố mắc bệnh nhiều hơn nông thôn.

+ Lứa tuổi: Người già mắc bệnh nhiều nhất sau đó đến tuổi trung niên và giảm dần ở lứa tuổi thanh thiếu niên, cuối cùng tỷ lệ mắc bệnh ở trể em là thấp nhất.

Nhóm các yếu tố có thể tác động thay đổi được

Trong đột quỵ thiếu máu

– Hai nguyên nhân chính của tai biến thiếu máu cục bộ não là xơ vữa mạch và bệnh tim gây huyết khối (rung nhĩ, hẹp hai lá, viêm nội tâm mạc).

Xơ vữa động mạch gây tắc mạch máu

– Các nguyên nhân và các yếu tố nguy cơ khác : Phình tách động mạch chủ, Tăng huyết áp, Hút thuốc lá, Đái tháo đường, Dùng thuốc tránh thai, Đa hồng cầu, Tiền sử gia đình tai biến thiếu máu cục bộ não

Đột quỵ chảy máu

Các nguyên nhân và yếu tố nguy cơ gây đột quỵ chảy máu gồm: Tăng huyết áp, Vỡ bất thường mạch não (thường là nguyên nhân gây xuất huyết ở người trẻ), Phình động mạch, Dị dạng động – tĩnh mạch, U tĩnh mạch xoang hang, Rối loạn đông máu, cầm máu, Viêm nội tâm mạc nhiễm trùng (do vỡ các phình mạch nấm), Xuất huyết não chuyển dạng sau nhồi máu

Phình mạch não có thể gây chảy máu não

Trong các yếu tố nguy cơ đã nêu trên đây, các nguyên nhân hàng đầu của đột quỵ là tuổi cao, vữa xơ động mạch não, cao huyết áp, sau đó là nguyên nhân từ tim (viêm nội tâm mạc nhiễm khuẩn, hẹp van hai lá, rối loạn nhịp tim), các bệnh gây rối loạn đông máu và một số bệnh nội ngoại khoa khác.

Do diễn biến nhanh chóng và hậu quả nặng nề bệnh đột quỵ não gây ra mà việc phòng bệnh là vô cùng cần thiết. Hi vọng việc biết về nguyên nhân và các yếu tố nguy cơ của bệnh sẽ giúp bạn chủ động hơn trong việc bảo vệ bản thân và gia đình khỏi bệnh đột quỵ não nguy hiểm