1. Điều trị đặc hiệu theo tác nhân vi khuẩn

Khi có kết quả vi sinh vật và kháng sinh đồ: điều trị kháng sinh xuống tháng theo kết quả kháng sinh đồ.

a. Pseudomonas aeruginosa

Khuyến cáo thuốc ưu tiên lựa chọn trong điều trị viêm phổi bệnh viện và viêm phổi liên quan thở máy dựa vào kết quả kháng sinh đồ.

Nếu viêm phổi bệnh viện hoặc viêm phổi liên quan thở máy không nặng: có thể dùng đơn trị liệu dựa vào kết quả kháng sinh đồ.

Nếu bệnh nhân viêm phổi do Pseudomonas aeruginosa mức độ nặng: khuyến cáo sử dụng hai kháng sinh phối hợp theo kháng sinh đồ.

Aminoglycoside hoặc colistin đơn độc không được dùng trong điều trị viêm phổi bệnh viện.

b. Acinetobacter spp

Nếu Acinetobacter spp còn nhạy với nhiều kháng sinh: sử dụng một kháng sinh nhóm carbapenem hoặc một kháng sinh nhóm beta-lactam/ức chế betalactamase nếu vi khuẩn nhạy với các kháng sinh này.

Nếu Acinetobacter spp chỉ nhạy với polymyxins: dùng polymyxin (colistin hoặc polymyxin B) truyền tĩnh mạch. Có thể sử dụng colistin đường khí dụng kết hợp với truyền tĩnh mạch.

Colistin đơn độc không được dùng trong điều trị viêm phổi bệnh viện và viêm phổi liên quan thở máy mà nên kết hợpvới một kháng sinh nhóm beta-lactam/ức chế beta-lactamase hoặc một kháng sinh nhóm carbapenem.

c. Trực khuẩn Gram âm sinh ESBL (Escherichia coli, Klebsiella pneumoniae)

Với bệnh nhân viêm phổi bệnh viện và viêm phổi liên quan thở máy do trực khuẩn gram âm sinh ESBL, lựa chọn hàng đầu là carbapenem. Thay thế betalactam/ức chế betalactamase. Không nên sử dụng cephalosphorin các thế hệ vì không hiệu quả, mặc dù kháng sinh đồ còn nhạy cảm. Việc lựa chọn kháng sinh còn tùy thuộc vào các đặc điểm của bệnh nhân (tiền sử dị ứng, bệnh phối hợp) và nguy cơ tác dụng không mong muốn của thuốc.

d. Staphylococcus aureus kháng methicillin

Thuốc ưu tiên lựa chọn trong điều trị viêm phổi bệnh viện và viêm phổi liên quan thở máy là nhóm glycopeptides
(vancomycin hoặc teicoplanin) hoặc linezolid.

e. Vi khuẩn kháng carbapenem

Nếu viêm phổi bệnh viện/viêm phổi liên quan thở máy do vi khuẩn kháng carbapenem mà chỉ hợp với polymyxins: dùng polymyxin (colistin hoặc polymyxin B) truyền tĩnh mạch. Có thể sử dụng colistin đường khi dùng kết hợp với truyền tĩnh mạch. Không sử dụng đơn độc colistin mà nên phối hợp với carbapenem hay betalactam phổ rộng / ức chế batalactamase.

2. Theo dõi điều trị và thời gian dùng kháng sinh

– Đánh giá đáp ứng điều trị: Đánh giá đáp ứng điều trị viêm phổi bệnh viện/viêm phổi liên quan thở máy dựa vào tiêu chuẩn lâm sàng và procalcitonin.

– Thời gian dùng kháng sinh:
+ Thời gian điều trị thông thường là 7 ngày. Thời gian điều trị có thể kéo dài đến 15 -21 ngày tùy theo loại vi khuẩn gây bệnh và cơ địa bệnh nhân.

+ Quyết định ngừng kháng sinh dựa vào đáp ứng lâm sàng và kết quả xét nghiệm procalcitonin. Nồng độ procalcitonin được khuyến cáo để xem xét ngừng kháng sinh là 0,25 – 0,5 ng/lít.