I. ĐẠI CƯƠNG

Thuốc phiện (Opiates) là hỗn hợp các chất tự nhiên được tìm thấy từ nhựa của quả xanh cây anh túc (Papaver somniferum).Morphine là dạng thuốc phiện kinh điển được sử dụng trong y học.Heroin là diacetylmorphine, được biết là một dạng ma túy gây nghiện rất dữ dội trong những người nghiện ma túy. Ngoài morphine và heroin, thuốc phiện còn được biết đến các chất như codein và hydrocodone (tự nhiên) hay fentanyl, butoiphanol, meperidine và
methadone (tổng hợp). Ngộ độc thuốc phiện rất hay gặp do dùng quá liều hay do điều trị không đúng.

II. CHẨN ĐOÁN

1. Tiêu chuẩn chẩn đoán

– Hỏi bệnh sử ghi nhận có sử dụng heroin.Khám lâm sàng: Triệu chứng lâm sàng của ngộ độc heroin từ nhẹ đến trung bình thường gặp là lừ đừ, nôn mửa, giãy dụa. Đồng tử co nhỏ như đầu đinh gim. Mạch và huyết áp hạ, nhu động ruột giảm và các cơ thường liệt mềm. Ngộ độc liều cao thường nhịp thở chậm kiểu Cheyne-stokes, cơn
ngưng thở ngắn và hôn mê gây chết đột ngột nếu ngưng thở không được phát hiện kịp thời. Phù phổi không do bệnh lý tim mạch cũng thường gặp và thường điều trị thành công bằng naloxone. Dấu tiêm chích trên tay ở những người nghiện ma túy cũng thường ghi nhận.Xét nghiệm thường qui: Công thức máu, đường huyết,BUN, Creatinin, AST, ALT, ion đồ, khí máu, ECG, tổng phân tích nước tiểu và X-quang phổi.

2. Chẩn đoán xác định:

Bệnh cảnh lâm sàng và Xét nghiệm đặc hiệu: Morphine được tìm thấy trong máu và nước tiểu bằng việc xét nghiệm sàng lọc độc chất. Các loại thuốc phiện khác như tramadol,fentanyl và một số dẫn xuất tổng hợp khác không tìm thấy được bằng xét nghiệm sàng lọc độc chất trong nước tiểu.

3. Chẩn đoán phân biệt

Phân biệt các nguyên nhân hôn mê và ngộ độc các loại thuốc khác.Theo dõi bệnh nhân sát sau khi sử dụng naloxone. Vì thời gian tác dụng ngắn nên có thể bệnh nhân xuất hiện trở lại dấu hiệu ngộ độc suy hô hấp. Nếu sau khi sử dụng naloxone liều duy nhất, bệnh nhân hồi phục mà không có triệu chứng sau 4-6 giờ, bệnh nhân có thể xuất viện. Trong trường hợp ngộ độc methadone, thời gian điều trị naloxone có thể từ 24-48 giờ; trái lại với levo-a-acetylmethadol,thời gian duy trì naloxone có thể đến 72 giờ