I. ĐẠI CƯƠNG

Sốt là hiện tượng tăng thân nhiệt bất thường của cơ thể, sự tăng thân nhiệt này vượt quá sự thay đổi nhiệt độ bình thường hàng ngày.Khi điểm điều nhiệt ở trung tâm dưới đồi tăng lên thì trung tâm vận mạch bị kích hoạt và gây ra co mạch, ban đầu là mạch ở ngoại vi (chân tay).

Các thông nổi mạch máu sau khi tưới máu ở ngoại vi do tình trạng co mạch nên không được thoát nhiệt làm cho bệnh nhân có cảm giác lạnh run. Gọi là bị sốt khi nhiệt độ của cơ thể có tăng thêm 1- 2°c (33,8 °c – 36,0°C), run có thể bắt đầu từ lúc này. Quá sốt khi thân nhiệt tăng trên 41,5°c, trường hợp này hay gặp ờ bệnh nhân bị nhiễm trùng nặng hay là ở các bệnh nhân bị xuất huyết não.

Thời điểm trước khi có kháng sinh hiếm có nhiễm trùng nào bị sốt trên 41 ° c .Trong một vài trường hợp hiếm hơn sốt có thể là hậu quả của chấn thương, xuất huyết, u bướu, hay do bất thường của chính vùng dưới đồi còn gọi là sốt dưới đồi.

II. TĂNG THÂN NHIỆT

Đứng trước một bệnh nhân có bị tăng nhiệt độ cơ thể cần phải phân biệt giữa sốt và tăng thân nhiệt. Tăng thân nhiệt mà không có sốt gọi là đột quỵ nóng.

Tăng thân nhiệt đặc trưng bởi sự tăng thân nhiệt không kiểm soát được và vượt quá khả năng thải nhiệt tự nhiên của cơ thể. Phơi nhiễm nhiệt và các sản phẩm nhiệt nội sinh là hai nguyên nhân gây tăng thân nhiệt, hậu quả của sự tăng thân nhiệt này rất nguy hiểm.Các thuốc có thể gây tăng thân nhiệt: MAOTS, chống trầm cảm ba vòng; một số loại thuốc ngủ Amphetamin, Cocain…

Tăng thân nhiệt ác tính xảy ra ờ các bệnh nhân có bất thường ờ hệ lưới cơ xương gây tăng nhanh chóng mức canxi trong tế bào; tăng thân nhiệt gây tăng chuyển hóa cơ, run cơ, hoại tử cơ, nhiễm toàn rối loạn hệ tim mạch trong vài phút và dẫn tới tử vong cần phải phân biệt giữa tăng thân nhiệt và sốt vì cả hai khác nhau về cả tiên lượng và điều trị. Tăng thân nhiệt gây tử vong nhanh và không đáp ứng với thuốc hạ sốt; Đột quỵ do nóng hoặc sử dụng thuốc thì da khô nóng và không tiết mồ hôi, trong khi sốt thì lạnh do co mạch.